Польские сказки
Шрифт:
Zaczeli wiec panowie owi podrwiwa'c z kr'ola i nawet o'smielili sie przed kr'olowa przebakiwa'c, ze kr'ol to byl osobliwy jaki's i musial chyba sam by'c lichej kondycji, kiedy sie tak kochal w pospolitym gminie. Ubodlo to kr'olowa, kt'ora cho'c meza dosy'c kochala, dumna byla z tego, iz pochodzila z wielkiego rodu Gwo'zdzik'ow i Cwieczk'ow. Zaczela wiec wypytywa'c meza o jego r'od i genealogie. Gawel 'smiejac sie zbyl ni tym, ni owym, czym wielka wzbudzil w niej ciekawo's'c.
Zaczela mu sie wiec bardzo przymila'c kr'olowa (поэтому стала перед ним очень = сильно заискивать королева; przymila'c sie komu's – стараться понравиться кому-л.; заискивать перед кем-л.), udawa'c dla niego nadzwyczaj na milo's'c i zarecza'c mu (изображать для него = к нему необычайную любовь и заверять; udawa'c – притворяться, изображать; zarecza'c – ручаться; заверять, клясться), ze cho'cby prostym czlowiekiem byl (что
Zaczela mu sie wiec bardzo przymila'c kr'olowa, udawa'c dla niego nadzwyczaj na milo's'c i zarecza'c mu, ze cho'cby prostym czlowiekiem byl, ona r'ownie kochalaby go zawsze i wdzieczna mu byla za ocalenie kr'olestwa. Z wolna tez coraz natarczywiej dowiadujac sie i badajac go kr'olowa Marmuszka jednego wieczora, gdy sami byli i siedzieli w ogrodzie sluchajac slowik'ow, zaczela go usilnie prosi'c i zaklina'c, aby jej historie swoja od dzieci'nstwa poczynajac opowiedzial. Gawel dobroduszny wyznal jej wszystko, a naprz'od, ze prostym chlopskim synem byl i jakim sposobem do tego cudownego pier'scienia doszedl. Nie kryl sie nawet z tym, gdzie ten sw'oj skarb nosil i jak go potrzeba bylo uzywa'c.
Kr'olowa Marmuszka dowiedziawszy sie o tym (королева Мармушка, узнав о том), ze za'slubila chlopa (что вышла замуж за крестьянина; 'slub – брак, za'slubi'c kogo's – вступить в брак, жениться на ком-л., выйти замуж за кого-л.), nie dala tego zna'c po sobie (не показала виду; nie da'c zna'c po sobie – не показать виду), ale niezmiernie sie zgryzla (но начала /этим/ безмерно терзаться: «стерзалась»; gry'z'c sie – терзаться), postanawiajac zgubi'c go i od niego sie uwolni'c (решив его погубить и освободиться от него; postanawia'c – решать).
Jednego tedy razu (тогда однажды), gdy Gawel mocno zasnal (когда Гавел крепко заснул), wcale sie nie obawiajac niczego (совершенно не опасаясь ничего), zakradla sie kr'olowa i pier'scie'n mu zrecznie z zanadrza dobywszy (прокралась /к нему/ королева и кольцо ловко у него из-за пазухи вынув; w zanadrzu – за пазухой), na sw'oj palec wlozyla (на свой палец /его/ надела), zadajac od niego (требуя у него), aby Gawel natychmiast przeniesiony zostal do wielkiej wiezy na pustej wyspie w'sr'od morza i tam do 'smierci pod straza siedzial (чтобы Гавел немедленно был перенесён в большую = высокую башню на пустом острове посреди моря и там до /самой/ смерти под стражей сидел; straz – ж. охрана; стража), wiecej ani jej (больше ни её), ani kr'olestwa swego nie ogladajac (ни королевства своего не видя: «не осматривая»).
Kr'olowa Marmuszka dowiedziawszy sie o tym, ze za'slubila chlopa, nie dala tego zna'c po sobie, ale niezmiernie sie zgryzla, postanawiajac zgubi'c go i od niego sie uwolni'c.
Jednego tedy razu, gdy Gawel mocno zasnal, wcale sie nie obawiajac niczego, zakradla sie kr'olowa i pier'scie'n mu zrecznie z zanadrza dobywszy, na sw'oj palec wlozyla, zadajac od niego, aby Gawel natychmiast przeniesiony zostal do wielkiej wiezy na pustej wyspie w'sr'od morza i tam do 'smierci pod straza siedzial, wiecej ani jej, ani kr'olestwa swego nie ogladajac.
Gdy poczciwy Gawel obudzil sie (когда
Wdrapal sie na g'orne pietro wiezy (взобрался он на верхний этаж башни), aby cho'c zobaczy'c (чтоб хотя бы увидеть), gdzie go osadzono (где его поселили), i ujrzal dokola tylko jedno morze (и увидел вокруг одно только море; ujrze'c – увидеть), a jak okiem zajrze'c male'nka wyspe skalista (а куда ни глянь – маленький остров скалистый), o kt'ora sie balwany rozbijaly (о который волны разбивались; balwan – волна, вал), i morskie ptactwo (и морские птицы; ptactwo – собир. птицы, пернатые), kt'ore zalo'snie piszczac latalo dokola (которые, печально пища, летали вокруг; piszcze'c – пищать).
Gdy poczciwy Gawel obudzil sie, juz byl wedle rozkazania zony zamkniety i zobaczywszy, ze pier'scienia nie mial, domy'slil sie, ze go zdradzila kr'olowa.
Wdrapal sie na g'orne pietro wiezy, aby cho'c zobaczy'c, gdzie go osadzono, i ujrzal dokola tylko jedno morze, a jak okiem zajrze'c male'nka wyspe skalista, o kt'ora sie balwany rozbijaly, i morskie ptactwo, kt'ore zalo'snie piszczac latalo dokola.
Kogo mu najbardziej zal bylo (кого ему больше всего жаль было), to kota i psa (/так/ это кота и пса), przyjaci'ol swych wiernych (друзей своих верных). kt'orych tu z nim nie bylo (которых с ним не было). Ale gdy sie to dzialo (но когда это происходило), 'ow pies i kot r'ownie po calym zamku swojego pana szukali (тот пёс и кот так же = тоже по целому замку своего хозяина искали), biegali, wachali (бегали, нюхали) – nie mogac sie domy'sli'c (не в силах понять: «догадаться»), co sie z nim stalo (что с ним случилось). Piesek dopiero pier'scie'n spostrzeglszy na palcu u kr'olowej (пёс, только заметив кольцо на пальце у королевы), bo ta go nigdy nie zrzucala (потому что та его никогда не снимала: «не сбрасывала»; rzuca'c – бросать, кидать), domy'slil sie (догадался), iz zdrada pozbyla sie meza (что она предательством избавилась от мужа; iz = ze). We dwu z kotem osnuli wiec plan (вдвоём с котом составили они тогда план: «построили, следовательно, план»; osnu'c – построить /на основании чего-л./), jakim by sposobem mogli pana pom'sci'c i uwolni'c (как бы они могли за /своего/ хозяина отомстить и /его/ освободить; jakim sposobem – каким образом; pom'sci'c kogo's – отомстить за кого-л.; pomsta – уст. книжн. отмщение, месть).
Kogo mu najbardziej zal bylo, to kota i psa, przyjaci'ol swych wiernych. kt'orych tu z nim nie bylo. Ale gdy sie to dzialo, 'ow pies i kot r'ownie po calym zamku swojego pana szukali, biegali, wachali – nie mogac sie domy'sli'c, co sie z nim stalo. Piesek dopiero pier'scie'n spostrzeglszy na palcu u kr'olowej, bo ta go nigdy nie zrzucala, domy'slil sie, iz zdrada pozbyla sie meza. We dwu z kotem osnuli wiec plan, jakim by sposobem mogli pana pom'sci'c i uwolni'c.
Kot poczal od tego (кот начал с того), ze z zajadlo'scia najwieksza rzucil sie na myszy zamkowe (что с наибольшим ожесточением бросился = набросился на замковых мышей), aby zmusi'c je do pomocy dla odzyskania pier'scienia (чтобы заставить их помочь вернуть кольцо; zmusi'c kogo's do czego's – заставить кого-л. /сделать что-л./;odzyska'c – получить обратно, вернуть себе что-л.). On i pies (он и пёс), kt'ory mu we wszystkim dopomagal (который ему во всём помогал; dopomaga'c = pomaga'c), tepili je bez milosierdzia (истребляли их без милосердия). W ko'ncu tez do ostateczno'sci doprowadzone myszy (в конце концов доведённые до крайности мыши; ostateczny – окончательный; крайний; ostateczno's'c – крайность; doprowadzi'c do ostateczno'sci – довести до крайности), kt'orym na zamku dobrze bylo i wynosi'c sie z niego nie chcialy (которым в замке хорошо было и убираться из него = оттуда они не хотели), zwolaly sejm w piwnicy (созвали сейм в подвале; piwnica – погреб, подвал).