Польские сказки
Шрифт:
Gawel sluchal i dumal. Do kr'olowej zal mial wielki, to prawda, ale czyz za to kr'olestwo jego pokutowa'c mialo?
Potarl wiec pier'scie'n zadajac sto tysiecy wojska i trzech wojewod'ow. W mgnieniu oka wojewodowie nadbiegli, wojsko stanelo. Gawel na koniu siedzial i ciagnal pod stolice na odsiecz! …
Gdy sie tu wojsko jego pokazalo (когда его войско тут показалось), a Bimbas je zobaczyl (а Бимбас его увидел), nie czekajac bitwy poczal ucieka'c (не дожидаясь битвы, начал убегать; czeka'c – ждать, ожидать, дожидаться)… Bito wiec ich w pogoni na kapuste siekac (так что били их в погоне, изрубая в капусту; pogo'n – погоня; sieka'c na kapuste —изрубать в капусту), a sam niepoczciwy Bimbas padl na placu (а сам бесчестный Бибмас
Kr'olowa z zamku patrzyla i mdlala ze strachu (королева из замка смотрела и млела со страху; mdle'c – терять сознание; млеть). Wprawdzie nieprzyjaciel zostal odparty (хотя врагу и был дан отпор; odeprze'c kogo's, co's – отбить кого-л., что-л., дать отпор кому-л.), ale Gawel, maz jej (но Гавел, муж её), bedzie chcial sie na niej pom'sci'c za zdrade (будет хотеть ей отомстить за предательство; pom'sci'c na kim's – отомстить кому-л.)… Przeblaga'c go nie widziala sposobu (вымолить у него прощения ей казалось невозможным: «не видела способа»; przeblaga'c kogo's – выпросить/вымолить прощение у кого-л.)… Zwycieski pan wchodzil juz do swej stolicy (победоносный господин входил уже в свою столицу).
Gdy sie tu wojsko jego pokazalo, a Bimbas je zobaczyl, nie czekajac bitwy poczal ucieka'c… Bito wiec ich w pogoni na kapuste siekac, a sam niepoczciwy Bimbas padl na placu.
Kr'olowa z zamku patrzyla i mdlala ze strachu. Wprawdzie nieprzyjaciel zostal odparty, ale Gawel, maz jej, bedzie chcial sie na niej pom'sci'c za zdrade… Przeblaga'c go nie widziala sposobu… Zwycieski pan wchodzil juz do swej stolicy.
Marmuszka zamknela sie w izbie i padlszy na ziemie (Мармушка заперлась в комнате и, упав на землю), losu strasznego (судьбы страшной), jaki ja spotka'c mial (которая должна была её постигнуть), czekala (ждала), bedac pewna (будучи уверена), ze kr'ol ja teraz na te sama pusta wyspe ze'sle (что король её теперь на тот же пустынный остров сошлёт), aby tam w wiezy siedziala (чтобы она там в башне сидела). Ale Gawel nadto poczciw i dobry byl (но Гавел слишком порядочным и добрым был), azeby sie mial m'sci'c srogo (чтобы мстить жестоко; srogo – свирепо, жестоко, сурово)… Otworzono wrota (открыли ворота), panowie i starszyzna plackiem padla pod nogi panu (господа и начальство распластались у его ног; plackiem – плашмя; pa's'c plackiem – упасть ничком; распластаться; starszyzna – начальство), udajac niezmierna rado's'c z jego powrotu (изображая безмерную радость от его возвращения; z – от /об эмоц. сост./).
Gawel nic nie m'owiac wprost do zony prowadzi'c sie kazal (Гавел, ничего не говоря, прямо к жене вести себя приказал). Stanal we drzwiach (встал в дверях).
Marmuszka zamknela sie w izbie i padlszy na ziemie, losu strasznego, jaki j a spotka'c mial, czekala, bedac pewna, ze kr'oljateraz na te sama pusta wyspe ze'sle, aby tam w wiezy siedziala. Ale Gawel nadto poczciw i dobry byl, azeby sie mial m'sci'c srogo… Otworzono wrota, panowie i starszyzna plackiem padla pod nogi panu, udajac niezmierna rado's'c z jego powrotu.
Gawel nic nie m'owiac wprost do zony prowadzi'c sie kazal. Stanal we drzwiach.
– A co, kr'olowo Marmuszko (а что, королева Мармушка)? – rzekl (сказал). – A tom ja zn'ow zjawil sie w pore (а то /что/ я снова появился вовремя; pora – время, пора; w pore – вовремя, to – то). Nieprawdaz (не правда ли)? Na wiezy mi sie strasznie nudzilo (на башне мне страшно скучно было; nudzi'c sie – скучать; nudzi mi sie – мне скучно). Pa'n B'og pom'ogl, (Господь Бог помог) przyjaciele poratowali (друзья спасли)… Musimy tedy znowu zy'c razem (теперь мы должны снова жить вместе), bo co sie sobie raz 'slubowalo (потому что /то/, что друг другу однажды клялось = однажды данная клятва; 'slubowa'c – клясться; давать обет), to sie rozerwa'c nie moze (не может быть нарушена: «не может разорваться»; rozerwa'c sie – разорваться) … M'oglbym sie ja m'sci'c (я мог бы мстить), ale nie chce (но не хочу). Podla to rzecz (гнусное
– A co, kr'olowo Marmuszko? – rzekl. – A tom ja zn'ow zjawil sie w pore. Nieprawdaz? Na wiezy mi sie strasznie nudzilo. Pa'n B'og pom'ogl, przyjaciele poratowali… Musi my tedy znowu zy'c razem, bo co sie sobie raz 'slubowalo, to sie rozerwa'c nie moze… M'oglbym sieja m'sci'c, ale nie chce. Podla to rzecz… Bez kary jednak slusznej nie ujdziesz, kr'olowo moja.
Tu Marmuszka glowe podniosla sluchajac (тут Мармушка голову подняла, слушая).
– Jestem sobie prosty chlop (я простой крестьянин) … Gawel… z chlopa kr'olem zostalem i z tym sie nie taje (из мужика королём стал и с этим = и этого не скрываю: «не скрываюсь»; tai'c sie – таиться, скрываться). Poszla's za mnie (ты пошла за меня), Marmuszko, jeste's zona moja (ты жена моя), wiec wraz ze mna musisz za kare i's'c i rodzicom moim w chacie ubogiej do st'op sie pokloni'c (поэтому за = в наказание вместе со мной должна идти = пойти и моим родителям в бедной хате до стоп поклониться)… Na'owczas wszystko ci przebacze i zapomne (тогда я всё тебе прощу и забуду; 'ow– тот).
Kr'olowa Marmuszka u'sciskala nogi jego i na wszystko sie zgodzila (королева Мармушка обняла его ноги = за ноги и на всё согласилась).
Tu Marmuszka glowe podniosla sluchajac.
– Jestem sobie prosty chlop… Gawel… z chlopa kr'olem zostalem i z tym sie nie taje. Poszla's za mnie, Marmuszko, jeste's zona moja, wiec wraz ze mna musisz za kare i's'c i rodzicom moim w chacie ubogiej do st'op sie pokloni'c… Na'owczas wszystko ci przebacze i zapomne.
Kr'olowa Marmuszka u'sciskala nogi jego i na wszystko sie zgodzila.
Nazajutrz (на следующий день), jak dzie'n (как /наступил/ день), potarl kr'ol pier'scie'n zadajac by'c na drodze do chaty rodzic'ow (потёр король кольцо, требуя быть на пути к родительскому дому)… I on, i Marmuszka (и он, и Мармушка), oboje w koronach zlotych (оба с золотыми коронами /на головах/), w plaszczach z gronostajami (в мантиях с горностаями; plaszcz – пальто; плащ; мантия), za nimi dw'or (за ними двор), wozy, konie, skarby (телеги, лошади, сокровища), az strach (просто ужас). Ida (идут), ida, az jeden z braci Gawlowych pedzi woly z paszy i zobaczywszy kr'ola padl na ziemie (/как вдруг видят/ один из братьев Гавла погоняет волов с пастбища и, увидев короля, упал на землю), przestraszony (перепуганный), bijac czolem (бьёт челом: «бья челом»; czolo – лоб; чело). A byl w prostej sukmanie (а был он в простой сермяге), obdarty i brudny (оборванный и грязный). Stanal kr'ol (остановился король), 'smiejac sie (смеясь).
– A c'oz to (а что же это), ty mnie nie poznal (ты меня не узнал)?.. Tociem Gawel (я ведь Гавел; to'c – уст. диал. ведь, jestem – я есть), rodzony tw'oj brat (родной брат твой), tylkom sie przez moja glupote korony dorobil (только я по своей глупости: «из-за своей глупости» корону нажил; dorobi'c sie czego's – нажить что-л.), gdy ty ze swoja madro'scia woly pasiesz (когда ты со своей мудростью волов пасёшь). – Wstawaj i chod'z z nami (вставай и иди = пойдем с нами).
Nazajutrz, jak dzie'n, potarl kr'ol pier'scie'n zadajac by'c na drodze do chaty rodzic'ow… I on, i Marmuszka, oboje w koronach zlotych, w plasz czach z gronostajami, za nimi dw'or, wozy, konie, skarby, az strach. Ida, ida, az jeden z braci Gawlowych pedzi woly z paszy i zobaczywszy kr'ola padl na ziemie, przestraszony, bijac czolem. A byl w prostej sukmanie, obdarty i brudny. Stanal kr'ol, 'smiejac sie.
– A c'oz to, ty mnie nie poznal?.. Tociem Gawel, rodzony tw'oj brat, tylkom sie przez moja glupote korony dorobil, gdy ty ze swoja madro'scia woly pasiesz. Wstawaj i chod'z z nami.