Евангелле ад Мамы

Барадулін Рыгор

* * * І вянец, і вянец, і яшчэ вянец…

І вянец, і вянец, і яшчэ вянец. І аблокі і зруб імшылі. І звінеў пушчанскі званец — Івянец. І дажджы сум птушыны тушылі. І надумаліся халады У балоты ды ў ляды выслаць, Цяжка ў торбу паклаўшы ляды, Быццам падчарку з казкі, Іслач. Хоць гарэў, ды не грэў Веташка каганец, Як вісеў над зялёнай заслонай. Пушча З пошумам згодная йсці пад вянец. Іслач — Шаферкаю сцюдзёнай.

Завоз

Генадзю

Равінскаму

У млыне з сілікатнай цэглы Як апошняе вытрасаюць. Іскры белыя выкрасаюць З зерня пад маразок набеглы. І нясуць у мяхах на падводы — Так нясуць хіба сонных дзетак. Сумнай пляшкі зялёны ветах Затрымаў самагонны подых. Гулка, Пыльна. Завозна. Золка. Млын жыцця — Ён таксама тлумкі. Забярэш свае мукі клумкі, Запыліўшы крыло анёлка. Двор прапах, як млынар, мукою. Смачна квокча страха-чубатка. З белай лысінкай жарабятка Сыціцца трасянкай мяккою.

* * * Забыццё — не асцё…

Забыццё — не асцё, Ды нагадліва коле, Успамін — не язмін, Ды ўквячае сляды. Муравой захінаецца Слова «ніколі», У мурах адгукаецца Слова «тады»…

Кромань

Казіміру Камейшу

Пушчанскае возера Кромань З крамянай, З крамянёвай вадою. Ці тут гэта ісціны промень Намацвае ў цемры прадонне. Ніяк не ўзляціць да чародкі Чарот — Хмары восеньскай хрэсьнік. Адбегся ад возера ўсё-ткі Прамерзлы на костку Бярэзнік. Знікаючы, Пушча таропка Шукае гаючага трунку. І Кромань — Балючая кропка У сказе, Што просіць ратунку.

Івянецкі зазімак

Даланя й дзве свячыны ўніяцкага храма Бласлаўляюць мястэчка й вятрыстае ранне. Ціха стыне стаўка перашклёная рама, І надрэчная вулка хацінамі вяне, Як галіна лістамі, што звыклі вініцца. Сад стаіць галаруч. І не чыняць турботы Недасмалак вароны, імглінка сініцы, Акалелага яблыка страх круглароты.

Памяці ліпы Вінцука Дуніна-Марцінкевіча

Тут са стагоддзямі вялі вайну, Не толькі палявалі на дзічыну. Адстрэльвалі святую даўніну. Тут выбівалі думку пра Айчыну. І жах, і кроў Перапаўнялі роў, Што рылі чужакі, Забыўшы стому. Прах ваяроў, Сядзібы песняроў Кідалі ў пашчу полымю сляпому. Гукні ў абсяг у голай цішыні І хворае пачуеш адгалоссе, Ад пушчы пні, Ад гмахаў камяні — Адно, што для нашчадкаў Засталося. Якая ж гэта д’ябальская сіла Скасіла нас І веру пагасіла?

Параненае рэха

Стогн захлынаўся, рэха шугала, І захапілі вятры для разгулу Памяці

даўняй глухія прагалы, Поўныя перастаялага гулу. Абараняючыся, абаранялі Лёс, Што цяпер жа на іх наракае, Людзе з падсечанымі каранямі, Дрэвы з адсечанымі рукамі.

* * * Як гэта ты, маладзіца-зіма…

Як гэта ты, маладзіца-зіма, Выплыла неяк ціха? Енчыць завея — Ратунку няма — Белая спарадзіха. Дзень нараджаецца белы, як свет, Хмарамі не спавіты. Белы на чорнай бяскрайніцы след — Восень здала іспыты. Грэйся, зіма, з маразамі ў шатры, Не ўспамінай аб марцы. З лёгкімі торбамі Прыйдуць вятры — Змерзлыя старцы.

Усё роўна

Каб нават зрабіўся анёлам, Дык, твой пралятаючы дом, Зваліўся б, Бо я зачапіўся б крылом Ці дужа рагатым нечым, Па-грэшнаму чалавечым…

Сагнуліся

Сагнуліся Прыдарожных бярозаў цвікі, Золь Забівае іх ціха ў сутонне. Храпуць Гарабатыя грузавікі, Як нейкія Марсіянскія коні. А недзе Вячэра расселася ля катла, Стамілася Супраціўляцца пакора. У заўтра Дарога спяшаецца да святла, Каб З цёмным Вярнуцца паспець ва ўчора.

* * * І хочацца дабрадзею…

І хочацца дабрадзею У гэтым зябкім жыцці, Назваўшы жонкай надзею, Да скрухі пайсці ў зяці. Са скрухай думаць аб страце, З надзеяй зіму перажыць. Ліпець у прымацкай хаце І вока не запарушыць. Кастрыцай благога настрою, Як клопат сатрэ свой лён. З усмешкай — З вясёлай сястрою Сустрэць невясёлы скон.

* * * Аглухне…

Аглухне І адчырванее медзь Ад сораму перад самой сабою. Не ўсё ж грымець. Час цьмець І зелнець Ад зайздрасці. Яна ж была трубою…

* * * А з дна калодзежа святлей…

А з дна калодзежа святлей Свет бачыца над галавою. Ад холаду аслеплы глей Хацеў бы Зелянець травою. Але траве не ў галаве, Што не адна яна жывая. Цячэ вада, І глей плыве, І дно паволі заплывае. А свет Святлее ўсё адно Рамонкам У сусветнай багне. Пакуль ёсць дно, Датуль яно Забраць таго, хто ўверсе, Прагне.

* * * Зноў ісціна з прадоння цемры выплыве…

Зноў ісціна з прадоння цемры выплыве І цьмяна блісне, як нарог ратая: Тваё жыццё — Апошні сказ у бібліі, А першы сказ наступнік разгадае.

Вечаровыя пацеры

Стане Віфлеемам сэрца…

* * * Каля гасподняй Дамавіны…