Евангелле ад Мамы

Барадулін Рыгор

Манастыр Латрун

Тут сам сябе саромеецца крок. Халодных сцен халодная ахова. Пятнаццаць год маўчаць Далі зарок Манахі, Каб адчысцілася слова. З манахамі маўчаць Віна, бяда, Трывога ды гарластыя навіны. Гавораць моўчкі позіркі, хада. Кранае цішу ўсмех Ды ўсхліп нявінны. І толькі манастырскае віно Прыняць зарок не хоча Надта хмуры. Адно За ўсіх смялей шуміць яно, Вяшчуючы народзіны й хаўтуры…

І

дагэтуль…

Тут жыў рыбак Сімон. І камяні Як быццам і дагэтуль Пахнуць цінай. Было, Чакалі сеткі глыбіні, Аблокамі навісшы над хацінай. І мора галілейскае ўраджай Не выпускала з хвалістых засекаў, І рыбакі пачулі праз адчай: — Я вас зраблю лаўцамі чалавекаў… Назваў Сімона Пётрам Бог жывы, Каб збыўся каменем царквы Ягонай. І, гаспадар гарачай галавы, Апостал не спяшаўся Стаць іконай. Ён завагаўся, морам ідучы, І пеўнеў крык пачуў, Каб адрачыся. І ў вернасці да скону кленучыся, Ад брамы раю атрымаў ключы.

Выхад

І праявіцца будзе час праяве, А цеста закісліць няма калі, І ўцёкам з рабства Сам Гасподзь спрыяе, І ў ценяў за плячыма хатулі. Дык на вадзе ўчыняй муку няволі, І цеста прэснае, як дні твае, Кладзі на плечы — Сонца агнявое Хай праснакі пячы не прыстае. І вёў Майсей… І пёк пясок, як прысак… Не скажуць ні дажджы, ні маразы: У праснакоў саленаваты прысмак Ад поту Ці ад радаснай слязы…

* * * Чым Бог бліжэйшы да зямлі…

Чым Бог бліжэйшы да зямлі, Тым Ён нябеснейшы… І тут, відаць, Прывычна дзіва здзейсніўшы, Уборы, што з блакіту, Лёгка скіне — і, Нябачны, ўбачыцца Сляпым і жабракам. Як выдых, выйдзе З ветрасценнай скініі, За сынаў боль Даруючы цвікам…

* * * Усходняя калючая краса…

Усходняя калючая краса Сама сябе калючасцю бароніць. На свет глядзіць, Як быццам з-пад крыса, Альбо ўтрымае цень, Альбо аброніць… Усё жыве, Пакуль свой мае цень. Паласкавеўшы, Перакаці-поле Згубіла цень І марна дзень у дзень Бяжыць. Бо цень свой не дагнаць ніколі.

* * * Я царкву сваю ў душы нашу…

Я царкву сваю ў душы нашу З алтаром святла, званіцай болю. Правіць смутак мой па мне імшу, Хоча хваласпеў злагодзіць долю. Я хаджу, ўпавіты праз вякі, Як шляхамі да сябе, Грахамі. Прычашчаюся з Яе рукі, Спавядаюся прачыстай Маме. З тлумам ды з малітваю жыву, Паважаючы зямлю сырую. І за тое, Што нашу царкву, Думаю, Ўсявышні мне даруе.

Мальба

Калі маю суцішыць галаву Напханая габлюшкамі падушка, І змоўклы запярэчу — Я жыву, Бо

за мяне жыве мая дачушка! Яна мая па духу, па крыві, Крывіцкая крывінка, Крывічоўна. Святы Гасподзь, Душой не пакрыві І не падумай пра яе грахоўна. Нябесны пыл ператварае ў бруд Нахабны свет захаканы, шалёны. Няхай не трапіць толькі ў перакрут, Як з лёну тканая, душа Ілоны. І на каленях аб адным малю, Бо пачынаю адчуваць расстанне, — Гасподзь, Дачушку не забудзь маю, Будзь Бацькам ёй, Калі мяне не стане.

* * * А святлом да святла прабіцца…

А святлом да святла прабіцца З паднявольнае глухаты Можа толькі бягуха-крыніца Ды яшчэ, мама вечная, Ты.

Позірк

Нязмерклым позіркам ікон Глядзіць на нас Прысуд халодны, А ў позірку дакор, і кон, І прага выбеліць палотны Зямных шляхоў, — На іх вякі, Што будуць, што былі аднойчы, Нібы сухія васількі, Ляжаць, Нябесны сум не тоячы. Не змераць зорнаю вярстой Жыццё. І зверыць час няма чым. А можа, гэта позірк Той, Што ўбачыць хочам І не бачым?

* * * А камень на сэрцы…

А камень на сэрцы, Каб вецер не знёс І сэрца, І нас, ветрагонаў. Той камень ад жорнаў, Дзе меле лёс Авёс неўзараных загонаў. І цёмныя жорны, І зорны латак, І смех, Пабялелы ад мліва, Пытаюць падтакліва: Так ці не так? І камень Цяжэе маўкліва.

Па чарзе

Спачатку ловім мы жар-птушку, Узняўшы ў небе зорны пыл. А потым — Палку-падпірушку, Каб свой падперці небасхіл. І засланяем шчыльна люшку, Чакаючы з апошніх жыл, Каб на апошнюю падушку Упаў хоць цень Анёльскіх крыл…

* * * Светлыя думкі твае…

Светлыя думкі твае, Чорныя думкі твае І непадуманыя Той, хто жыццё нам дае, Той, хто святло нам дае, Ведае, бачыць і чуе. Памятай, Ты не адзін, Следам за бегам гадзін Ты не знікаеш таксама. Думкі самотныя, сумныя. А падкалодную, злую Думку не пусціць да храма Той, хто нам думкі дае.

* * * Мамы не стала — не стала радзімы…

Мамы не стала — не стала радзімы, Дзе нарадзіўся старэць, І падалася душа ў пілігрымы З мараю маму сустрэць. Доўга блукала, Гукала дарэмна Маму душа ў халадах, А назбірала знявер’я бярэма На перазяблых слядах. Досвіткам бачыцца цень нелюдзімы Голай душы на вятрах. Мамы не стала — не стала радзімы. Страх пасяліўся ў вірах.