Залаты ключык, або Прыгоды Бураціны
Шрифт:
У гэты час пачуўся хруст галля, грубыя галасы, — міма пячоры прайшлі прадавец лячэбных п'явак Дурамар і Карабас Барабас, які ледзь валок ногі.
На лбе ў дырэктара тэатра лялек чырванеў вялізны гуз, нос распух, барада — касмылямі і выпацкана смалой.
Вохкаючы і адплёўваючыся, ён гаварыў:
— Яны далёка не маглі ўцячы. Яны дзе-небудзь тут, у лесе.
Нягледзячы ні на што, Бураціна вырашае выведаць у Карабаса Барабаса таямніцу залатога ключыка
Карабас
У часе бою на раўніне прадавец лячэбных п'явак, дрыжучы ад страху, сядзеў за кустом. Калі ўсё скончылася, ён пачакаў, пакуль Артамон і Бураціна не схаваюцца ў густой траве, і тады толькі ледзь-ледзь ададраў ад ствала італьянскай сасны бараду Карабаса Барабаса.
— Ну і даў жа вам хлапчук, — сказаў Дурамар. — Прыйдзецца вам паставіць на патыліцу два тузіны самых лепшых п'явак…
Карабас Барабас зароў:
— Сто тысяч чарцей! Хутчэй у пагоню за нягоднікамі!..
Карабас Барабас і Дурамар пайшлі па слядах уцекачоў. Яны рассоўвалі рукамі траву, аглядалі кожны куст, абмацвалі кожную купіну.
Яны бачылі дымок вогнішча каля карэнняў старой сасны, але ім і ў галаву не прыйшло, што ў гэтай пячоры хаваліся драўляныя чалавечкі ды яшчэ расклалі агонь.
— Гэтага нягодніка Бураціна разрэжу складаным нажом на кавалачкі, — бурчаў Карабас Барабас.
Уцекачы прытаіліся ў пячоры.
Што цяпер рабіць? Уцякаць? Але Артамон, увесь забінтаваны, моцна спаў. Сабака павінен быў спаць дваццаць чатыры гадзіны, каб загаіліся раны.
Няўжо ж пакінуць высакароднага сабаку аднаго ў пячоры?
Не, не, ратавацца — дык усім разам, гінуць — дык усім разам…
Бураціна, П'еро і Мальвіна ў глыбіні пячоры, уткнуўшыся насамі, доўга раіліся. Вырашылі: перачакаць тут да раніцы, уваход у пячору замаскіраваць галлём і, каб хутчэй паправіўся Артамон, зрабіць яму спажыўную клізму.
Бураціна сказаў:
— Я ўсё-такі хачу, чаго б гэта ні каштавала, даведацца ў Карабаса Барабаса, дзе тыя дзверцы, якія адмыкае залаты ключык. За дзверцамі захоўваецца штосьці цудоўнае, дзівоснае. І яно павінна прынесці нам шчасце…
— Баюся без вас заставацца, баюся! — прастагнала Мальвіна.
— А П'еро вам нашто?
— Ах, ён толькі чытае вершыкі…
— Я буду абараняць Мальвіну, як леў, — прагаварыў П'еро хрыплым голасам, якім размаўляюць буйныя драпежнікі, — вы мяне яшчэ не ведаеце…
— Малайчына, П'еро, даўно б так!
І Бураціна кінуўся бегчы па слядах Карабаса Барабаса і Дурамара.
Ён іх неўзабаве ўбачыў. Дырэктар тэатра лялек сядзеў на беразе ручая, Дурамар ставіў яму на гуз кампрэс з лістоў конскага шчаўя. Здалёк было чуваць страшэннае бурчанне ў пустым жываце ў Карабаса Барабаса і сумнае папіскванне ў пустым жываце ў прадаўца лячэбных п'явак.
— Сіньёр, нам неабходна падсілкавацца, — гаварыў Дурамар, — пошукі нягоднікаў могуць зацягнуцца да глыбокай ночы.
— Я
Прыяцелі павалакліся да харчэўні «Трох печкуроў» — яе шыльда віднелася на прыгорку. Але хутчэй, чым Карабас Барабас і Дурамар, кінуўся туды Бураціна, прыгінаючыся да травы, каб яго не прыкмецілі.
Каля дзвярэй харчэўні Бураціна падкраўся да вялікага пеўня, які, знайшоўшы зернетка ці кавалачак кураняцінай кішкі, ганарліва трос чырвоным грабеньчыкам, шаркаў кіпцюрамі і з трывогаю клікаў курэй на пачастунак:
— Ко-ко-ко!
Бураціна падаў яму на далоні крошкі міндальнага пірожнага:
— Частуйцеся, сіньёр галоўнакамандуючы.
Певень строга зірнуў на драўлянага хлапчука, але не ўтрымаўся і дзеўбануў яго ў далонь.
— Ко-ко-ко!..
— Сіньёр галоўнакамандуючы, мне трэба было б прайсці ў харчэўню, але так, каб гаспадар мяне не заўважыў. Я схаваюся за ваш цудоўны рознакаляровы хвост, і вы даведзяце мяне да самага камінка. Добра?
— Ко-ко! — яшчэ з большым гонарам вымавіў певень.
Ён нічога не зразумеў, але каб не паказаць, што нічога не зразумеў, важна пайшоў да адчыненых дзвярэй харчэўні. Бураціна схапіў яго пад крылы за бакі, прыкрыўся яго хвастом і на кукішках прабраўся на кухню, да самага камінка, дзе мітусіўся лысы гаспадар харчэўні, круцячы на агні ражны і скавародкі.
— Пайшоў прэч, старое булённае мяса! — крыкнуў на пеўня гаспадар і так паддаў нагой, што певень:
— Ку-дах-тах-тах! — з роспачным крыкам вылецеў на вуліцу да псрапалоханых курэй.
Бураціна, незаўважаны, шмыгнуў міма ног гаспадара і прысеў за вялікім гліняным збаном.
У гэты час пачуліся галасы Карабаса Барабаса і Дурамара.
Гаспадар, нізка кланяючыся, выйшаў ім насустрач.
Бураціна залез у гліняны збан і там прытаіўся.
Бураціна даведваецца пра таямніцу залатога ключыка
Карабас Барабас і Дурамар падсілкоўваліся смажаным парасём. Гаспадар падліваў віна ў шклянкі.
Карабас Барабас, абсмоктваючы парасячую нагу, сказаў гаспадару:
— Дрэнь у цябе віно, налі хіба мне вунь з таго збана! — і паказаў косткаю на збан, дзе сядзеў Бураціна.
— Сіньёр, гэты збан пусты, — адказаў гаспадар.
— Хлусіш, пакажы.
Тады гаспадар падняў збан і перакуліў яго. Бураціна з усяе сілы ўпёрся локцямі ў бакі збана, каб не вываліцца.
— Там нешта чарнеецца, — прахрыпеў Карабас Барабас.
— Там нешта бялеецца, — пацвердзіў Дурамар.
— Сіньёры, скула мне на язык, прастрэл мне ў паясніцу, — збан пусты!
— Калі так, стаў яго на стол — мы будзем кідаць туды косці.
Збан, у якім сядзеў Бураціна, паставілі паміж дырэктарам тэатра лялек і прадаўцом лячэбных п'явак. На галаву Бураціна пасыпаліся абгрызеныя косці і скарынкі.