Евангелле ад Мамы

Барадулін Рыгор

Высока

Ные высока самалёт, Як зуб сцямнелага неба. Ноч захварэла Забытай хваробай — Паветранай трывогаю. Небу да шчакі прыкласці Грэнландыю трэба. А як чалавек Баліць Богу?

Там і тут

Жыццё маўкліва загоніць у вугал Перад тым, Як пакласці на кут. Жывое дрэва счэрніць на вугаль Халодны агонь пакут. І як ні старайся ўкусіць Свой локаць, Ты мусіш палохацца Тут, Што

мала надзеі Там Сесці на покуць, Тут болей гарантыі Легчы на кут.

* * * Бальшыня сваякоў і сяброў…

Бальшыня сваякоў і сяброў Перасялілася ў царства ценяў, І з кожным годам часцей Сустракацца даводзіцца з імі, Гутарыць, смуткаваць, радавацца, Як і ў гэтым жыцці калісьці, У снах, Што маюць трывалую памяць. Гэта прыходзяць нагадаць пра сябе Самота, Старасць І настойлівы напамін адтуль.

Не дужа!

Не дужа, манашка-каплічка, Чарнейся ў вячэрняй траве. Па-ранішняму крынічка Звініць — Ёй імя Дамінічка. У хаце крынічка жыве. Не рупся, няпоўная брычка, Каціцца па мулкай жарстве. Майго развітання крынічка Звініць — Ёй імя Дамінічка. У сэрцы крынічка жыве!

* * * Як лугавіну каса ні жане…

Як лугавіну каса ні жане, Хоча адскочыць атавіца. Ціхну, старэю — І да мяне Маміны словы вяртаюцца. То вытыркаюцца з-за каптура, То датыкаюцца пысамі, То да цыбулінага пяра Цягнуцца — Земскія пісары. Быццам адчулі, Што без мяне Ім заставацца сіротамі, Стыць і гарэць У сваёй старане Разам з чужымі чародамі. Дзелімся мы й навіной і віной, Тужым з вушацкімі доламі. Я не знікаю, Бо нада мной Маміны словы — анёламі.

Дым

Цётка Марыя — Цёзка біблейскай святой, У дзявоцтве Міцкевіч, Як бальшыня вяскоўцаў З лясной Кавалейшчыны, У хаце, выстуджанай слатой, Печ зацепліла — І з коміна, ад вятроў азалеўшага, Пайшоў на вуліцу дым. А цётка Марыя засталася Пры катлах, пры патэльні, Пры чапяле. І, парушыўшы досвіткавы інтым, Шоргат, бразгат, грукат Акрэсліўся на святле Засквараным рухам. Цётка Марыя грэе хату І варыць варыва. Дым вырываецца з коміна, Як уздых. Цёзка біблейскай святой Грэе неба і ў небе хмарыва. З раніцы клопат пра ўсіх.

На перавозе

Хачу пабыць на перавозе, Каб перавознік малады, Не вымаклы ў будзённай прозе, Бы ў песні той, Мае гады Зноў перавёз на ціхі бераг, Як маладзенькіх жарабят, На бераг, Дзе ў сваіх намерах Святлее ўночы зарапад. Каб зрання Вымкнула старанне, Каб чуць, Як з восеньскіх такоў, І нецуглянае іржанне, І цокат цупкіх капытоў. Ды, конюх радасці кароткай, Чакаю свой табун дарма. Стаю ў руках з пустой аброткай, А перавозніка няма…

Нашча

Заходзіць

лета

Туман наклаў сырое вета На вецця перасохлы ўзмах, І кроў зарэзанага лета Распырскаў шарахлівы мак…

Сокат

Адсырэў ў аблоках ветах. Уцякаюць ад навальніцы Конікі на веласіпедах — Толькі часта сакочуць спіцы.

Браты

Для хмар Над дахам ці над вольхаю Дождж і пажар Шумяць аднолькава…

Каменьчыкі

Вершы, Што каменьчыкі марскія — Мокрыя зіхцяць на далані. З далані іх захапленне скіне — Шэрым сохнуць сумна ў глушыні.

Хвораст

Слава, Быццам з хворасту агонь, На якім і бульбу не зварыць, — Хутка загарыцца і згарыць. …Толькі прысак ападзе на скронь.

Зімее…

Смуга не каецца ў сваёй правіне. У суравея прападае пыха. Счарнелыя вулканы кратавіння, Прысыпаныя снегам, Стынуць ціха…

Старыя

Стары распяць імкнецца парасон, Прысеўшы на краёк ламанай лавы. І парасон свой адчувае скон — Не слухаюцца і яго суставы.

Райцэнтр

Райцэнтр — абрабаванае мястэчка, Свянцонае савецкім мацюком, Як тое велікоднае яечка, Разбітае фальшывым мацаком.

P.S

У абліччах старых ведае кожны штрых, Што на іншы ніхто яго не памяняе. Узнагароды вясёлы звіняць на жывых І ціснуць мёртвых ахрыплымі камянямі.

Завулак

Няма чым месту прыкрыць свой плех, У засені ўзнікнуць бы нанаў. На шалях ляжаць, Як нязважаны грэх, Сцюдзёныя пальцы бананаў.

Кунега

Усё ў кунежна-белым сне. Бог нават затаіў дыханне. Ледзь Ён расчулена ўздыхне — Святла не стане, Сон растане…

Раптам…

Снегу гэтулькі шмат, І да таго ён белы, Што, як таму каню, Захочацца раптам травы Сырой, нявыспанай, Такой — каб аж цуглі пазелянелі.

Пачулася…

Мароз. Прытома. Беласцежжа. Лянее люты ля мяжы. І мне пачулася з разбежжа: Сініцы точаць лемяшы…

* * * Белая робіцца барада…

Белая робіцца барада, Фарба ліняе любая. Не выцвітае толькі жуда, Цемра не выгарае. Ледзьве запусціць жуда кіпцюр, Выпусціць не пажадае. Неба ўцямнее, Як даўні мур, Ззябне надзея худая. Стане самога сябе шкада — Цёмна з душою цяжкою. Вольна вяльмуецца ў цемры Жуда Цемрынай любай дачкою. Папахадзі Па лам’і, па хлуддзі, Збіўшыся з тропу за хаткай, Выйшаўшы з цемры, У цемру йдзі Згадкай святла І загадкай.