Польские сказки
Шрифт:
W ostatku sprzykrzywszy sobie zly duch, czekajac do's'c dlugo na dusze czarnoksieznika, przybiera posta'c dworzana i jak bieglego lekarza zaprasza niby do swojego pana, ze potrzebuje pomocy. Twardowski za posla'ncem 'spieszy do pobliskiej wioski nie wiedzac, ze w niej sie gospoda nazywala Rzymem.
Skoro tylko pr'og przestapil onego mieszkania (как только он переступил порог оного жилища; mieszkanie – квартира, жилище), mn'ostwo kruk'ow (множество воронов), s'ow (сов; sowa – сова), puchaczy osiadlo dach caly i wrzaskliwymi glosy napelnilo powietrze (филинов покрыло = покрыли всю крышу и крикливыми голоса = голосами наполнили воздух; osia's'c – осесть, сесть; перен. покрыть). Twardowski od razu poznal (Твардовский сразу распознал; od razu – сразу; pozna'c – узнать, распознать), co go moze tutaj spotka'c (что его может здесь постигнуть), wiec z kolyski dziecie male (итак =
Skoro tylko pr'og przestapil onego mieszkania, mn'ostwo kruk'ow, s'ow, puchaczy osiadlo dach caly i wrzaskliwymi glosy napelnilo powietrze. Twardowski od razu poznal, co go moze tutaj spotka'c, wiec z kolyski dziecie male, 'swiezo dopiero ochrzczone, porywa drzacy na rece, zaczyna piastowa'c, gdy w wlasnej postaci wpada diabel do izby.
Chociaz byl pieknie ubrany (хотя он был красиво одет) – mial kapelusz tr'ojgraniasty (на нём была треугольная шляпа; tr'ojgraniasty – трёхгранный; треугольный; kapelusz tr'ojgraniasty – треугольная шляпа), frak niemiecki (немецкий фрак), z dluga na brzuch kamizelka (с длинной на живот жилеткой; kamizelka – жилет, жилетка), spodnie kr'otkie i obcisle (короткие и облегающие штаны; spodnie – брюки, штаны; obcisly – обтянутый; плотно облегающий), a trzewiki ze sprzaczkami i wstazkami (и башмаки с пряжками и ленточками), wszyscy go poznali zaraz (все его узнали сразу), bo wygladaly rogi spod kapelusza (потому что рога выглядывали из-под шляпы; r'og – рог), pazury z trzewika i harcap z tylu (когти из башмака и коса сзади; harcap – уст. коса /часть парика/; tyl – зад; z tylu – сзади).
Chociaz byl pieknie ubrany – mial kapelusz tr'ojgraniasty, frak niemiecki, z dluga na brzuch kamizelka, spodnie kr'otkie i obcisle, a trzewiki ze sprzaczkami i wstazkami, wszyscy go poznali zaraz, bo wygladaly rogi spod kapelusza, pazury z trzewika i harcap z tylu.
Juz chcial porwa'c Twardowskiego (он уже хотел схватить Твардовского), gdy spostrzegl wielka przeszkode (когда заметил большое = серьёзное препятствие; spostrzec – заметить, увидеть), bo male dziecie na reku (потому что = тоесть малое дитя на руках), do kt'orego nie mial prawa (на которое он не имел права). Ale bies wnet znalazl spos'ob (но бес сразу нашёл способ; znale'z'c – найти); przystapil do czarownika i rzecze (подошёл к колдуну и молвит; przystapi'c – подступить, подойти к кому-л.; rzec – сказать, произнести, молвить):
– Jeste's dobry szlachcic (ты хороший шляхтич): zatem verbum nobile debet esse stabile 6 (следовательно, verbum nobile debet esse stabile).
Juz chcial porwa'c Twardowskiego, gdy spostrzegl wielka przeszkode, bo male dziecie na reku, do kt'orego nie mial prawa. Ale bies wnet znalazl spos'ob; przystapil do czarownika i rzecze:
– Jeste's dobry szlachcic: zatem verbum nobile debet esse stabile.
6
Шляхетское слово должно быть сдержано, должно быть постоянным (лат.).
Twardowski wiedzac (Твардовский, зная), ze nie moze zlama'c szlacheckiego slowa (что он не может нарушить шляхетского слова; zlama'c – сломать; нарушить), zlozyl w kolyske dziecie (положил дитя в колыбель; zlozy'c – сложить, положить), a wraz ze swym towarzyszem wylecieli wprost kominem (а = и вместе со своим товарищем вылетели = вылетел прямо дымоходом = в печную трубу; wylecie'c – вылететь; komin – дымоход; труба /печная/).
Zawrzalo stado rado'snie s'ow (заволновалась радостно стая сов; zawrze'c – закипеть; перен. заволноваться; stado – стадо; стая), wron, kruk'ow i puchaczy (ворон, воронов и филинов). Leca wyzej (летят выше; lecie'c – лететь), coraz wyzej (всё выше; coraz – всё /в соч. со сравн. ст. прил. и нареч. означает постепенное усиление качества/). Twardowski nie stracil ducha (Твардовский
Twardowski wiedzac, ze nie moze zlama'c szlacheckiego slowa, zlozyl w kolyske dziecie, a wraz ze swym towarzyszem wylecieli wprost kominem.
Zawrzalo stado rado'snie s'ow, wron, kruk'ow i puchaczy. Leca wyzej, coraz wyzej. Twardowski nie stracil ducha; spojrzy na d'ol – widzi ziemie, a tak wysoko polecial, ze wsie widzi takie male jak komary, miasta duze jakby muchy, a sam Krak'ow by dwa pajaki razem.
Zal mu szczery serce 'scisnal (искренняя печаль сжала ему сердце); tam zostawil wszystko drogie (там оставил он всё дорогое), co polubil i ukochal (что полюбил и возлюбил; polubi'c – полюбить; ukocha'c – полюбить, возлюбить), a wiec podleciawszy wyzej (а таким образом = и поэтому взлетев выше; a wiec – таким образом), gdzie ni sep (где ни коршун), ni orzel Karpat skrzydlem wiatru nie poruszyl (ни орёл Карпат крылом ветра не коснулся), gdzie zaledwo okiem siegnal (куда едва глазом достал; siegna'c – дойти; достать; простереться; jak okiem siegna'c – куда ни взглянешь), z mordowanej piersi silnie dobedzie ostatku glosu i zanuci pie's'n pobozna (из измученной груди сильно извлечёт = извлёк остаток голоса и запел религиозную песню; mordowa'c – утомлять, изматывать; мучить; doby'c czego's – книжн. вынуть, извлечь что-л.; zanuci'c – запеть /вполголоса/; pobozny – набожный; божественный, религиозный).
Zal mu szczery serce 'scisnal; tam zostawil wszystko drogie, co polubil i ukochal, a wiec podleciawszy wyzej, gdzie ni sep, ni orzel Karpat skrzydlem wiatru nie poruszyl, gdzie zaledwo okiem siegnal, z mordowanej piersi silnie dobedzie ostatku glosu i zanuci pie's'n pobozna.
Byla to jedna z kantyczek (была это одна из /тех/ песен; kantyczka – религиозная песня), kt'ore dawniej w swej mlodo'sci (которые прежде в своей молодости), kiedy nie znal zadnych czar'ow (когда он не знал никакого колдовства; czary – мн. чары, волшебство, колдовство), dusze jeszcze mial niewinna (душа у него ещё была невинной), ulozyl na cze's'c Marii i 'spiewal zawsze codziennie (сочинил в честь Марии и пел всегда ежедневно; ulozy'c – сложить, сочинить; na cze's'c kogo's – в честь кого-л.).
Byla to jedna z kantyczek, kt'ore dawniej w swej mlodo'sci, kiedy nie znal zadnych czar'ow, dusze jeszcze mial niewinna, ulozyl na cze's'c Marii i 'spiewal zawsze codziennie.
Glos jego niknie w powietrzu (голос его замирает в воздухе; nikna'c – исчезать, замирать /о звуках/), cho'c 'spiewa z serca serdecznie (хотя он поёт от сердца сердечно; z serca – от сердца), ale pasterze g'orale (но пастухи-гурали, g'oral – горец, гураль /коренной житель польских Татр/), co pod nim na g'orach pa'sli (что под ним на горах пасли), zdziwieni podnie'sli glowy (удивлённые = удивлённо подняли головы; zdziwiony – удивлённый, zdziwi'c sie – удивиться), chcac wiedzie'c (желая знать; chcie'c – хотеть, желать), skad pie's'n nabozna slowa im z chmura przynosi (откуда божественная песня слова /свои/ им с тучей приносит; nabozny – набожный; божественный). Glos jego bowiem nie poszedl w g'ore (ибо голос его не пошёл вверх; bowiem – потому что, так как, ибо; g'ora – гора; na g'ore – вверх), ale przylegl do tej ziemi (а прилёг к земле; ale – но, а; przylec – диал. прилечь), by zbudowal ludzkie dusze (чтобы облагородил = облагородить человеческие души; zbudowa'c – построить; книжн. благотворно повлиять, облагородить).
Glos jego niknie w powietrzu, cho'c 'spiewa z serca serdecznie, ale pasterze g'orale, co pod nim na g'orach pa'sli, zdziwieni podnie'sli glowy, chcac wiedzie'c, skad pie's'n nabozna slowa im z chmura przynosi. Glos jego bowiem nie poszedl w g'ore, ale przylegl do tej ziemi, by zbudowal ludzkie dusze.
Sko'nczyl pie's'n cala (закончил всю песню), zdziwiony wielce patrzy (удивлённый очень, смотрит; wielce – книжн. весьма, очень), ze w g'ore nie leci wyzej (что он вверх не летит выше), ze zawisl w miejscu (что повис на месте; zawisna'c – повиснуть; w miejscu – на месте). Spojrzy dokola (посмотрит вокруг) – juz towarzysza nie widzi swojej podr'ozy (уже не видит своего спутника; towarzysz podr'ozy – спутник; podr'oz – путешествие); glos jeno mocny nad soba slyszy (только голос сильный над собой слышит), co zagrzmial w sinawej chmurze (что раздался в синеватой туче; zagrzmie'c – загреметь, прогреметь; раздасться; siny – синий; chmura – туча):