Польские сказки
Шрифт:
Poszli, znale'zli to miejsce (пошли, нашли то место), gdzie kloda przywalila byla nied'zwiedzia (где бревно привалило медведя; byla – реликт давнопрошедшего времени): dragi i soszki podpieraly jeszcze klode (жерди и сошки подпирали ещё бревно). Tak zajaczek m'owi (так зайчик говорит):
– Wla'zze, Misiu (залезай же, мишка), pokaz mi, jak lezale's (покажи мне, как ты лежал; pokaza'c – показать)!
Poszli, znale'zli to miejsce, gdzie kloda przywalila byla nied'zwiedzia: dragi i soszki podpieraly jeszcze klode. Tak zajaczek m'owi:
– Wla'zze, Misiu, pokaz mi, jak lezale's!
Nied'zwied'z wlazl i kiedy sie juz polozyl (медведь
– Powyjmuj predko dragi i soszki (вынь быстро жерди и сошки; powyjmowa'c – вынуть /многое/)!
Chlop tak zrobil (крестьянин так сделал), a nied'zwied'z zaraz jeknal (а медведь сразу застонал), steknal (охнул), prosil (просил = стал просить):
Nied'zwied'z wlazl i kiedy sie juz polozyl, zajac mrugnal na chlopa:
– Powyjmuj predko dragi i soszki!
Chlop tak zrobil, a nied'zwied'z zaraz jeknal, steknal, prosil:
– Ulzyjcie (облегчите = спасите; ulzy'c – облегчить), bo mie ta kloda zgniecie (потому что меня это бревно; zgnie's'c – смять, помять; раздавить) Zajaczek mu za's odpowie (а зайчик ему отвечает: «ответит»; odpowiedzie'c – ответить):
– Teraz jest tak (теперь /всё/ так), jak z poczatku bylo (как сначала было; z poczatku – сначала): zaden z was obu nic nie winien (никто из вас обоим = никому ничего не должен). Nie ma na 'swiecie wdzieczno'sci (нет на свете благодарности), a sprawiedliwo's'c na ciebie oto spadla (а справедливость тебе вот досталась; spa's'c – упасть; свалиться; spa's'c na kogo's – достаться кому-л.).
– Ulzyjcie, bo mie ta kloda zgniecie! Zajaczek mu za's odpowie:
– Teraz jest tak, jak z poczatku bylo: zaden z was obu nic nie winien. Nie ma na 'swiecie wdzieczno'sci, a sprawiedliwo's'c na ciebie oto spadla.
Potem sie zwr'ocil do Ma'cka i rzecze (потому повернулся к Мацьку и молвит):
– Umykaj zwawo do domu (убегай живо домой). I chwal Boga (и славь Бога), nie czy'n 'zle nikomu (не делай плохо = плохого никому), a wdzieczno's'c i sprawiedliwo's'c miej w sercu (а благодарность и справедливость имей в сердце), cho'cby's tylko taki sam jeden byl na 'swiecie (хотя бы только такой один-оденёшенек ты был на свете; sam-jeden – один-одинёшенек).
Potem sie zwr'ocil do Ma'cka i rzecze:
– Umykaj zwawo do domu I chwal Boga, nie czy'n 'zle nikomu, a wdzieczno's'c i sprawiedliwo's'c miej w sercu, cho'cby's tylko taki sam jeden byl na 'swiecie.
Boleslaw Prus
(Болеслав Прус)
15. O u'spionej pannie i zakletych skarbach na dnie potoku 15
(Об усыплённой = спящей барышне и /о/ заколдованных сокровищах на дне ручья)
15
U'spi'c – усыпить.
W dawnych czasach (в давние времена: «в давних временах»)… po kamieniach plynela woda (по камнях = по камням струилась вода; plyna'c – течь, струиться). Teraz ona pokazuje sie tylko na wiosne albo po wielkim deszczu (теперь она показывается только весной или
Na dnie potoku lezal jeden spory kamie'n (на дне ручья лежал один довольно большой камень; spory – довольно большой, немалый, порядочный), jakby nim kto dziure zatykal (как будто им кто/-то/ дыру затыкал). W rzeczy samej byla tam dziura (в самом деле, была там дыра; w rzeczy samej – в самом деле), wla'sciwie nawet okno do podziemi'ow (собственно говоря, даже, окно в подземелья; wla'sciwie – собственно, собственно говоря; do – в /внутрь/), gdzie sa zachowane wielkie skarby (где сохранены = хранятся большие сокровища; zachowa'c – сохранить, сберечь; удержать), jakich na calym 'swiecie by nie znalazl (каких на = в целом свете не нашёл бы). A miedzy tymi majatkami (а среди этих богатств; miedzy – между, среди; majatek – имущество, достояние, богатство), na szczerozlotym l'ozku 'spi panna (на кровати из чистого золота спит барышня; szczere zloto – чистое золото), moze nawet jaka hrabini (может быть, даже какая-нибудь графиня; jaki – какой; разг. какой-нибудь; hrabini = hrabina), bardzo 'sliczno'sci i bogato odziana (очень красивая и богато одетая: «очень красоты…»; 'sliczno's'c – красота).
W dawnych czasach… po kamieniach plynela woda. Teraz ona pokazuje sie tylko na wiosne albo po wielkim deszczu. I byl strumie'n w tym miejscu.
Na dnie potoku lezal jeden spory kamie'n, jakby nim kto dziure zatykal. W rzeczy samej byla tam dziura, wla'sciwie nawet okno do podziemi'ow, gdzie sa zachowane wielkie skarby, jakich na calym 'swiecie by nie znalazl. A miedzy tymi majatkami, na szczerozlotym l'ozku 'spi panna, moze nawet jaka hrabini, bardzo 'sliczno'sci i bogato odziana.
Ta za's panna 'spi przez taki interes (а барышня эта спит потому: «из-за такого дела»; przez – из, из-за /о причине/; interes – дело), ze jej kto's wbil zlota szpilke w glowe (что ей кто-то воткнул в голову золотую булавку; wbi'c – вонзить, воткнуть), moze ze zbytk'ow (может, из баловства; zbytki – баловство; шалости, проказы), a moze i z nienawi'sci (а может, и из ненависти); B'og ich tam wie (Бог их там знает). Tak 'spi i nie ocknie sie (так спит и не проснётся; ockna'c sie – проснуться), dop'oki jej kto szpilki z glowy nie wyciagnie i potem sie z nia nie ozeni (пока ей кто/-нибудь/ булавку из головы не вытащит и потом на ней не женится; wyciagna'c – вытянуть, вытащить; ozeni'c sie z kim's – жениться на ком-л.). Ale to rzecz ciezka i nawet niebezpieczna (но это дело трудное и даже опасное; ciezki – тяжёлый, трудный), bo tam w podziemiach pilnuja skarb'ow i samej panny r'ozne straszydla (потому что там в подземельях за сокровищами и за самой барышней присматривают разные страшилища; pilnowa'c kogo's – смотреть, присматривать за кем-л.). Dlatego naj'smielszy czlowiek (поэтому самый смелый человек), cho'cby mu sie i jak podobala panna (хотя бы ему и как /ни/ нравилась очень барышня), a jeszcze lepiej jej majetno'sci (а ещё лучше = больше её богатства; majetno's'c – имущество, состояние), wej's'c do podziemi nie mial odwagi (войти в подземелья не отваживался: «не имел отваги»; odwaga – мужество, смелость, отвага), azeby go co nie ujadlo (чтобы его что/-нибудь/ не съело; uje's'c – отъесть, откусить)…